رنگ ها از دیرباز نقش بسزایی در زیباسازی،شناسایی و کاربردی سازی محصولات نساجی ایفا کرده اند.در میان انواع مختلف رنگ ها که در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می گیرند،رنگ های روغنی به دلیل ویژگی های منحصر به فردی نظیر براقیت بالا،چسبندگی قوی،پوشانندگی مناسب و دوام قابل توجه در برابر شست و شو و عوامل محیطی،جایگاه ویژه ای در چاپ و تکمیل منسوجات پیدا کرده اند.رنگ روغنی نساجی که معمولاً بر پایه رزین های آلکیدی یا سایر رزین های سنتزی طراحی می شود،به عنوان یکی از پرکاربردترین رنگ های تزئینی و کاربردی در صنایع پوشاک،دکوراسیون داخلی،پرده،رومبلی و گاهی نیز در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
فرمولاسیون رنگ روغنی نساجی،یک فرآیند دقیق و مهندسی شده است که نیازمند درک عمیق از شیمی مواد،خصوصیات سطحی الیاف، و تعامل بین اجزای مختلف رنگ با یکدیگر و با بستر نساجی می باشد.در طراحی این نوع رنگ ها،اجزایی مانند رزین پایه ،پیگمنت های رنگی،حلال ها و تینرها،خشک کن ها و انواع افزودنی های اصلاح کننده به دقت انتخاب و در مقادیر مشخص ترکیب می شوند تا محصول نهایی دارای خواص فیزیکی،مکانیکی و ظاهری مطلوب باشد.یکی از ویژگی های برجسته رنگ روغنی نساجی،قابلیت خشک شدن در دمای محیط از طریق واکنش های اکسیداتیو است که باعث ایجاد یک فیلم پایدار،انعطاف پذیر و با دوام روی سطح پارچه می شود.این ویژگی موجب می گردد که این نوع رنگ ها برای استفاده در سیستم های چاپ سیلک اسکرین یا قلم زنی دستی بسیار مناسب باشند.علاوه بر آن به دلیل مقاومت مناسب در برابر عوامل جوی و نور،این رنگ ها در برخی کاربردهای فضای باز نیز قابل استفاده هستند.
رنگ روغنی در صنعت نساجی کاربردهای متنوعی دارد و بیشتر در فرایندهایی استفاده می شود که نیاز به ثبات،درخشندگی و مقاومت بالای رنگ روی پارچه است.در ادامه مهم ترین کاربردهای آن بررسی شده است:
- چاپ پارچه:
در چاپ سیلک،روتاری یا تخت برای ایجاد نقش و طرح های دقیق و براق روی پارچه هایی با بافت خشن تر(مانند کرباس،برزنت یا پارچه های تزئینی)بسیار رایج است.
- رنگرزی الیاف مصنوعی و ترکیبی:
برای الیاف پلی استر،نایلون،پلی اتیلن،پروپیلن و ترکیبات آن با پنبه یا ویسکوز،چون این الیاف به خوبی آب جذب نمی کنند و برای گرفتن رنگ به محیط روغنی نیاز دارند.
- تولید پارچه های مقاوم در برابر آب و لک:
پارچه هایی که برای کت های بارانی،چتر،رومبلی،کیف و کفش به کار می روند،با کمک رنگ روغنی هم رنگ آمیزی شده و هم خاصیت آب گریزی پیدا می کنند.
- منسوجات صنعتی:
مانند تسمه ها،فیلترها،بندها،پارچه های مقاوم در برابر روغن و مواد شیمیایی و کاربردهای مهندسی که دوام بالای رنگ اهمیت دارد.
- پارچه های تزئینی و دکوراتیو:
برای پرده،روتختی،رومیزی،پارچه روکش مبلمان،انواع پارچه های هنری که نیاز به ظاهر براق،شفاف و ماندگار دارند.
- چاپ دیجیتال یا انتقال حرارتی روی پلی استرها:
در رنگ هایی که پایه روغنی دارند،استفاده برای چاپ با کیفیت بالا روی پارچه های اسپرت و لباس ورزشی.
ویژگی های فنی رنگ روغنی نساجی
- مقاومت بالا در برابر رطوبت و اشعه UV
- چسبندگی عالی روی الیاف پنبه ای،پلی استر،پشم و…
- پوشش دهی بالا و صرفه جویی در مصرف
- قابلیت اعمال با قلم مو،غلطک یا اسپری
- زمان خشک شدن متوسط تا زیاد (بسته به روغن پایه)
۱- دوام و ماندگاری بالا
- رنگ های روغنی به دلیل پایه روغنی خود،مقاومت بسیار خوبی در برابر شستشو،سایش،نور خورشید،و رطوبت دارند.
- مناسب برای محصولات نساجی که در محیط های سخت یا فضای باز استفاده می شوند.
۲- درخشندگی و جلای خاص
- رنگ روغنی سطحی براق یا نیمه براق ایجاد می کند که باعث جلوه زیبای پارچه می شود.
- جلوه هنری و خاصی به طراحی پارچه ها می دهد، به ویژه در صنعت چاپ پارچه های تزئینی یا دکوراتیو.
۳- چسبندگی عالی به الیاف
- به خوبی به پارچه های طبیعی مانند پنبه،کتان،پشم و حتی پارچه های مصنوعی مانند پلی استر می چسبد.
- این ویژگی باعث کاهش نیاز به لایه های اضافی رنگ می شود.
۴- مقاومت شیمیایی مناسب
- در برابر بسیاری از مواد شیمیایی و شوینده ها مقاومت دارد.
- برای لباس های صنعتی یا کارگاهی که در معرض آلودگی های شیمیایی هستند،بسیار مناسب است.
۵- پوشش دهی بالا
- مقدار کمی از رنگ می تواند سطح بزرگی از پارچه را پوشش دهد.
- به صرفه از نظر اقتصادی در مقایسه با رنگ های دیگر در مصارف خاص.
۶- قابلیت تنظیم خواص با افزودنی ها
- می توان با افزودن خشک کن ها، حلال ها یا نرم کننده ها خواص رنگ را بسته به نوع پارچه و کاربرد تنظیم کرد.
- انعطاف پذیری بالا در فرمولاسیون.
۷- پایداری نوری بالا(Lightfastness)
- رنگدانه های روغنی معمولاً در برابر اشعه ماورای بنفش (UV) مقاوم هستند.
- پارچه هایی که در فضای باز استفاده می شوند کمتر دچار تغییر رنگ می شوند.
۸- قابلیت چاپ هنری
- در هنرهای سنتی،نقاشی روی پارچه یا طراحی دستی از این نوع رنگ ها استفاده می شود.
- ایجاد بافت های خاص،جلوه های متالیک،برجسته سازی و جلوه های هنری متنوع امکان پذیر است.
جهت مشاهده و کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با فرمولاسیون انواع رنگ کلیک کنید.